Program Wychowawczo- Profilaktyczny
Program Wychowawczo- Profilaktyczny
Załącznik do Uchwały Rady Rodziców nr 1/2025/2026
„W wychowaniu chodzi właśnie o to,
ażeby człowiek stawał się coraz bardziej człowiekiem
o to, ażeby bardziej był, a nie tylko więcej miał,
aby więc poprzez wszystko, co ma, co posiada,
umiał bardziej i pełniej być człowiekiem,
to znaczy, ażeby również
umiał bardziej być nie tylko z drugimi, ale i dla drugich”
Jan Paweł II
Podstawa prawna:
- art.26, 84 ust. 2 pkt; ust. 3 ustawy z 14 grudnia 2016r. Prawo Oświatowe (Dz. U z 11 stycznia 2017r. poz.59,
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły i stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej (Dz.U. z 2017 r. poz. 356).
I) WSTĘP
Wychowanie dzieci i młodzieży to bardzo trudne i odpowiedzialne zadanie. Nikt nie potrafi podać gotowej recepty, jak wychować młodego człowieka, by stał się mądrym, obywatelem swojego kraju. W procesie wychowania najważniejsi są rodzice. To od nich zależy, jakie wartości chcą pielęgnować w swoim dziecku, jakie ukształtować postawy, by móc wychować dobrego człowieka. Ważne jest to, by jemu było dobrze w środowisku, w którym będzie żył, ale także by innym było dobrze z nim.
Dziecko trafia do szkoły i tutaj bardzo ważne jest wychowanie, za które odpowiadają nauczyciele. W myśl zapisów podstawy programowej:
„Działalność edukacyjna szkoły określona jest przez:
- Szkolny zestaw programów nauczania;
- Program wychowawczo-profilaktyczny szkoły.”
Szkolny zestaw programów nauczania oraz Program wychowawczo-profilaktyczny szkoły tworzą spójną całość i muszą uwzględniać wszystkie wymagania opisane w podstawie programowej. Ich przygotowanie i realizacja są zadaniem każdego wychowawcy i nauczyciela, ale także rodziców, których rola jest niezwykle istotna w procesie tworzenia programu wychowawczo-profilaktycznego szkoły.
Zarówno profilaktyka jak i wychowanie stanowią nieodłączną, integralną całość, dzięki którym kształtuje się osobowość młodego człowieka.
Program wychowawczo-profilaktyczny został dostosowany do potrzeb rozwojowych uczniów, poprzedzony diagnozą tych potrzeb. Ważne są również treści, które wynikają z potrzeb lokalnego środowiska. Najważniejszą kwestią jest poczucie bezpieczeństwa, stworzenie klimatu, który będzie sprzyjał nauce i pracy. Istotą programu jest dążenie do ukształtowania postaw uczniów, które cechuje: kultura osobista, odpowiedzialność, kreatywność, empatia, koleżeństwo, szacunek do drugiego człowieka, komunikatywność.
II) Program wychowawczo – profilaktyczny jest adresowany do:
- rodziców, którzy powierzając swoje dzieci oczekują właściwego procesu wychowawczego i opiekuńczego, wyposażenia ich w wiedzę i umiejętności potrzebne w życiu oraz podejmowania przez szkołę różnorodnych działań chroniących dzieci przed zakłóceniami w rozwoju, a także podejmowania interwencji w sytuacjach pojawiających się zagrożeń.
b) uczniów, którym zależy na zdobywaniu wiedzy i umiejętności, zaakceptowaniu siebie i innych oraz aktywnego włączenia się w życie społeczne. Ponadto istotną sprawą jest dostarczenie uczniom informacji na temat skutków zachowań ryzykownych. Zakładamy, że znajomość konsekwencji podejmowanych działań spowoduje u naszych wychowanków podjęcie racjonalnych wyborów, a co za tym idzie, zmianę postawy. W celu wyeliminowania ryzyka zachowań zagrażających zdrowiu i życiu uczniów nasza placówka szkolna pragnie podejmować następujące działania, wśród których można wymienić:
- kształtowanie i wzmacnianie postaw społecznych, zgodnych z powszechnie obowiązującymi normami i zasadami,
- uświadomienie i eliminowanie czynników ryzyka, proponowanie różnorodnych działań o pozytywnym charakterze i angażowanie w nie uczniów w celu zaspokojenia ich potrzeb psychicznych i rozwojowych,
- stwarzanie uczniom możliwości należenia do pozytywnych grup rówieśniczych: kół zainteresowań, sportowych, muzycznych.
c) nauczycieli i wychowawców, którzy realizują misję nauczania i wychowania młodego pokolenia a przy tym kierują się zawsze dobrem dziecka i pozostają w kontakcie z rodziną i środowiskiem.
2. W dzisiejszych czasach istnieje wiele zagrożeń, które bezpośrednio mogą dotykać dzieci, stąd nasza placówka pragnąc przeciwdziałać tym problemom podejmuje działania profilaktyczne i wychowawcze celem wyeliminowania obszarów zagrożeń występujących w szkole.
3. W dobie tak szybko postępującego rozwoju technologii informacyjno-komunikacyjnych mających ogromny wpływ na kształtowanie osobowości i postaw uczniów, istnieje nagląca potrzeba uzmysłowienia im pozytywnej i negatywnej roli tych mediów oraz ich wpływu na decyzje i wybory.
4. Przeżyty okres pandemii COVID-19, spowodował zmianę priorytetów działań wychowawczo-profilaktycznych. Nadrzędnym celem stało się zdrowie i bezpieczeństwo uczniów oraz całej społeczności szkolnej. Zagrożenia spowodowane pandemią wymagają od nauczycieli, uczniów, pracowników szkoły szczególnego zadbania o przestrzeganie procedur bezpieczeństwa na terenie placówki w duchu odpowiedzialności za siebie nawzajem.
III) Główne cele wychowawczo – profilaktyczne:
- wspieranie wszechstronnego rozwoju osobowości młodego człowieka,
- zdobycie przez ucznia wiedzy i umiejętności pozwalających na prowadzenie zdrowego stylu życia i podejmowania zachowań prozdrowotnych,
- kształtowanie prospołecznego systemu wartości,
- rozbudzanie empatii, uwrażliwienie na dostrzeganie cierpienia i krzywdy drugiej osoby,
- wzmacnianie wśród uczniów więzi ze szkołą oraz społecznością lokalną,
- kształtowanie przyjaznego klimatu w szkole, budowanie prawidłowych relacji rówieśniczych oraz relacji uczniów i nauczycieli,
- kształtowanie u uczniów i wychowanków umiejętności życiowych, w szczególności samokontroli, radzenia sobie ze stresem, rozpoznawania i wyrażania własnych emocji,
- edukacja w zakresie współdziałania w grupie rówieśniczej,
- przygotowanie do podejmowania i pełnienia ról w społeczeństwie,
- promowanie patriotyzmu i pielęgnowanie uczuć do Ojczyzny,
- kształtowanie postaw i nawyków proekologicznych,
- doskonalenie warunków bezpiecznego funkcjonowania ucznia w szkole i poza szkołą,
- ćwiczenie umiejętności radzenia sobie w sytuacjach trudnych, ryzykownych i konfliktowych,
- edukacja z zakresu szkodliwości używania substancji psychoaktywnych (w tym dopalaczy), alkoholu, nikotyny, uzależnień medialnych (telefony komórkowe, Internet, telewizor, gry komputerowe).
IV) Obszary działań programu wychowawczo - profilaktycznego:
Obszar I: Bezpieczeństwo.
Obszar II: Realizacja obowiązku szkolnego.
Obszar III: Adaptacja przedszkolaków i uczniów klas pierwszych do warunków panujących w placówce.
Obszar IV: Rozwój intelektualny ucznia.
Obszar V: Zapobieganie zachowaniom agresywnym w szkole.
Obszar VI : Profilaktyka zagrożeń i uzależnień.
Obszar VII: Promocja zdrowego stylu życia. Obszar VIII: Wychowanie patriotyczne. Obszar IX: Wolontariat. Obszar X: Wychowawcza i edukacyjna funkcja biblioteki szkolnej.
Obszar XI : Interwencja i pomoc (działania szkoły w zakresie profilaktyki drugorzędowej).
Obszar XII: Preorientacja i orientacja zawodowa.
V. Treści i zadania programu wychowawczo – profilaktycznego:
Obszar I: BEZPIECZEŃSTWO
Cel: Systematyczne uczęszczanie na zajęcia.
Lp.
Problemy, zachowania ryzykowne
Działania w wyodrębnionym obszarze
ZADANIA
Sposoby realizacji działań profilaktycznych
Osoby odpowiedzialne
Termin realizacji
1.
Zagrożenia bezpieczeństwa, wypadki, urazy, uzależnienia, itp.
- Zapoznanie rodziców i uczniów z procedurami bezpieczeństwa obowiązującymi w szkole, dotyczącymi zdrowia i reakcji na zachowania ryzykowne uczniów.
- Przekazanie rodzicom informacji na zebraniach klasowych, podczas bieżących kontaktów.
- Przekazanie uczniom informacji w trakcie zajęć z wychowawcą/ lekcji przedmiotowych.
dyrektor, wychowawcy nauczyciele,
pedagodzy specjaliści
wrzesień/ w ciągu roku
2.
Zagrożenie zdrowia i życia w przypadku pandemii.
- Wdrożenie (w miarę potrzeb) i przestrzeganie wytycznych Ministra Edukacji Narodowej oraz Ministra Zdrowia w celu ochrony społeczności szkolnej przed zachorowaniem na chorobę zakaźną.
- Opracowanie procedur funkcjonowania naszej placówki w czasie pandemii, wywołanej rozprzestrzenianiem się choroby zakaźnej.
- Poinformowanie uczniów, rodziców oraz wszystkich pracowników szkoły o zasadach zachowania i postępowania zawartych w procedurach.
- Elastyczne i konsekwentne przestrzeganie zaleceń reżimu sanitarnego.
- Wpajanie i egzekwowanie przestrzegania zasad higieny osobistej ( np. szczególnie częstego, dokładnego mycia rąk oraz noszenia maseczek w przestrzeniach wspólnych przez wszystkich członków społeczności szkolnej).
- Dostosowanie sal lekcyjnych do zaleceń sanitarnych.
- Wydzielenie stref przebywania uczniów w trakcie przerw międzylekcyjnych.
- Wydzielenie miejsc izolacji uczniów z dolegliwościami zdrowotnymi.
- Pomiar temperatury ciała, codzienny lub wybiórczy (dokonywany za zgodą rodziców ucznia).
- Opracowanie regulaminów korzystania ze świetlicy szkolnej, biblioteki, sali informatycznej oraz sali gimnastycznej z uwzględnieniem bezpieczeństwa przed zachorowaniem na chorobę zakaźną wydanymi przez MZ oraz MEN.
- Przeprowadzanie imprez szkolnych i klasowych, konkursów oraz egzaminu ósmoklasisty zgodnie z zaleceniami sanitarnymi MZ i MEN.
dyrektor,
wychowawcy, nauczyciele, pracownicy niepedagogiczni, rodzice
w ciągu roku (okresu ogłoszenia pandemii)
3.
Ochrona zdrowia uczniów i pracowników szkoły.
- Ochrona społeczności szkolnej przed zakażeniem chorobą zakaźną z zewnątrz (w razie potrzeby).
- Wyznaczenie strefy rodzica,
- Stosowanie wymogów zakrywania ust i nosa osobom wchodzącym na teren szkoły (rodzicom, interesantom).
- Stosowanie wymogów dezynfekowania rąk i dokonywania pomiaru temperatury ciała (za ich zgodą) osobom wchodzącym na teren szkoły.
dyrektor,
nauczyciele,
pracownicy niepedagogiczni
w ciągu roku (okresu ogłoszenia pandemii)
4.
Bezpieczeństwo w czasie drogi do szkoły.
- Edukacja z zakresu bezpieczeństwa w ruchu drogowym – wykształcenie wśród uczniów zasad bezpiecznego korzystania z dróg publicznych.
- Spotkanie z policjantem na temat zachowania pieszych i rowerzystów na drodze publicznej.
- Pogadanki na temat bezpiecznego poruszania się pieszego na drodze szkoła – dom.
- Przygotowanie do samodzielnego uczestnictwa w ruchu drogowym (karta rowerowa i motorowerowa).
- Udział w konkursie wiedzy o ruchu drogowym.
wychowawcy klas,
nauczyciele,
nauczyciel techniki,
pedagodzy specjaliści,
wrzesień/ w ciągu roku
5.
Cyberprzemoc w Internecie i środowisku szkolnym.
- Uświadomienie uczniom zagrożeń płynących z nieuważnego korzystania z Internetu oraz współczesnych narzędzi komunikacji (laptop, komórka, smartfon).
- Uwrażliwianie dzieci na kontakty z nieznajomymi, również w Internecie.
- Zajęcia z pedagogiem.
- Zajęcia, pogadanki z wychowawcami.
- Szkolna edukacja informatyczna.
- Obchody „Dni Bezpiecznego Internetu”.
pedagodzy specjaliści, wychowawcy, nauczyciele, nauczyciel informatyki.
w ciągu roku
- Zapobieganie cyberprzemocy w szkole.
- Wprowadzenie i egzekwowanie zakazu korzystania z telefonów komórkowych w szkole (opracowanie i wdrożenie regulaminu korzystania z telefonów komórkowych oraz innych urządzeń elektronicznych w szkole).
dyrektor,
nauczyciele, wychowawcy, nauczyciel informatyki
wrzesień/ w ciągu roku
- Wyrabianie nawyku dbania o własne bezpieczeństwo w Internecie.
- Uczenie zasad odpowiedzialnego i bezpiecznego korzystania z TiK.
- Uświadomienie o granicach dopuszczalnych zachowań w sieci.
- Uświadomienie o prawie do prywatności, w tym ochronie danych osobowych oraz ograniczonego zaufania do osób poznanych w sieci.
- Krytyczne ocenianie informacji i ich źródeł umieszczonych w sieci, pod względem rzetelności i wiarygodności w odniesieniu do rzeczywistości sytuacji.
- Zagrożenie cyberprzemocą, cyberbullingiem.
- Wyposażenie dzieci i młodzieży w kompetencje społeczne.
- Współpraca z rodzicami
- Edukacja medialna - organizowanie zajęć, warsztatów dotyczących bezpieczeństwa w sieci (dostarczenie uczniom wiedzy i umiejętności dotyczących posługiwania się TiK).
- Wskazanie pozytywnej i negatywnej strony mediów oraz ich wpływu na decyzje i wybory uczniów.
-Pogadanki na temat bezpieczeństwa i zagrożeń w sieci oraz konsekwencji, jakie niesie ze sobą niewłaściwe korzystanie z urządzeń mobilnych.
- Rozmowy na temat: prawa do prywatności osoby, ochrony danych osobowych oraz ograniczonego zaufania do osób online.
- Uczenie korzystania i wybierania przez uczniów wiarygodnych i rzetelnych informacji z sieci.
- Kształtowanie u uczniów cech charakteru takich jak: samokontrola, umiejętność panowania nad emocjami, kontrola impulsywnych zachowań, rozwijanie empatii, przyjmowanie punktu widzenia innych osób czy reagowanie zgodnie z normami społecznymi online, jak i offline.
- Organizacja Dnia Bezpiecznego Internetu, w tym konkursu wiedzy.
- Pedagogizacja rodziców w zakresie wypracowania u dzieci nawyku dbałości o własne bezpieczeństwo w sieci.
- Ostrzeganie uczniów i rodziców przed włączaniem się do „gier online” manipulujących zachowaniem (spotkanie z funkcjonariuszami Policji na temat cyberprzemocy).
- Prowadzenie gazetki ściennej w widocznym miejscu na temat sposobów reagowania na przemoc w Internecie.
nauczyciel informatyki, wychowawcy, nauczyciele, pedagodzy specjaliści
w ciągu roku
6.
Trudności w codziennym funkcjonowaniu wynikające z niepełnosprawności.
- Ochrona uczniów niepełnosprawnych (w tym doraźnie niepełnosprawnych – np. po urazach).
- Zapewnienie podczas przerw szczególnej opieki uczniom z orzeczoną (lub doraźną) niepełnosprawnością.
- Udzielanie im pomocy w lokalizacji miejsca zajęć i przemieszczania się po budynku szkolnym.
- Stwarzanie warunków do nauki w systemie klasowo – lekcyjnym z uwzględnieniem ich indywidualnych potrzeb wynikających z niepełnosprawności.
dyrektor, nauczyciele, pracownicy niepedagogiczni placówki.
w ciągu roku
7.
Niewłaściwe zachowania uczniów wobec siebie.
- Monitorowanie bezpieczeństwa uczniów na terenie szkoły.
- Monitoring korytarzy, terenu obok szkoły i wejść do szkoły.
- Sprawowanie dyżurów międzylekcyjnych.
- Opieka nauczycieli nad uczniami podczas wyjść na obiady.
dyrektor szkoły, nauczyciele,
pracownicy niepedagogiczni placówki.
w ciągu roku
8.
Algorytm postępowania w sytuacji zagrożenia pożarowego.
- Utrwalanie algorytmu postępowania w sytuacjach zagrażających zdrowiu i bezpieczeństwu uczniów, np. w czasie pożaru na terenie szkoły.
- Przeprowadzanie ewakuacji próbnych.
- Udział w konkursach o tematyce przeciwpożarowej – np. wiedzy (OTWP „Młodzież zapobiega pożarom”), plastycznym („Zapobiegajmy pożarom”).
- Pogadanki w ramach lekcji przedmiotowych i wychowawczych na temat wiedzy pożarniczej i zasad bezpieczeństwa w czasie ewakuacji.
dyrektor, wychowawcy klas, nauczyciel edb, nauczyciel plastyki
w ciągu roku
9.
Bezpieczeństwo uczniów w miejscach publicznych – np. podczas wyjazdów.
- Zadbanie o bezpieczeństwo uczniów w trakcie wycieczek pieszych i autokarowych.
- Przestrzeganie regulaminu wycieczek pieszych i autokarowych.
- Zapoznanie rodziców i uczniów z regulaminami bezpieczeństwa na wycieczkach.
- Informowanie uczniów i rodziców o konsekwencjach nieprzestrzegania regulaminu wycieczek przez uczniów.
organizatorzy wycieczek, opiekunowie uczniów w czasie wycieczki, wychowawcy,
w ciągu roku
10.
Zdrowie psychiczne dzieci i młodzieży.
- Ochrona zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży szkolnej.
- Prowadzenie na zebraniach klasowych pedagogizacji rodziców w zakresie zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży ze szczególnym uwzględnieniem przeżywanych lęków, przejawów nerwic i symptomów depresji. Ponadto w trakcie zebrań klasowych i rozmów indywidualnych, uczulać rodziców na:
- potrzebę obserwowania zachowania dziecka i reagowania na zmiany w zachowaniu ( konsultacja psychologiczna),
- potrzebę angażowania dzieci do obowiązków domowych,
- potrzebę zachowywania stałego rytmu dnia,
- potrzebę częstego kontrolowania aktywności dziecka w Internecie ( np. czy faktycznie dziecko wykonuje zadania domowe, czy jest to pretekst do wielogodzinnego spędzania czasu w sieci),
- potrzebę prowadzenia rozmów z dziećmi na temat zajęć lekcyjnych i szkolnych, napotykanych trudnościach, sposobach poradzenia sobie z problemem oraz na potrzebę stwarzania dzieciom jak najbardziej sprzyjających warunków do nauki,
- potrzebę spędzania czasu z dzieckiem, robiąc przerwę od komputera, telefonu, tabletu lub telewizji,
- potrzebę dbałości o aktywność fizyczną, która zapobiega stanom depresyjnym poprzez wprowadzenie do planu dnia zdrowego zwyczaju codziennej aktywności na świeżym powietrzu,
- potrzebę edukacji w zakresie szkodliwego wpływu bodźców płynących z ekrany komputera, tabletu, telefonu na zdrowie psychiczne i zdrowy sen. Godzina przed spaniem powinna być czasem na wyciszenie i przygotowanie do snu.
- Obchody Światowego Dnia Zdrowia Psychicznego, Dnia Zdrowia.
- Bieżące informowanie rodziców o niepokojących zmianach w zachowaniu i funkcjonowaniu dziecka w środowisku szkolnym.
- Wspomaganie rodziców wiedzą o instytucjach i poradniach zajmujących się zdrowiem psychicznym dzieci i młodzieży, udzielanie pomocy w kontaktach z tymi Instytucjami, publikowanie tych informacji na stronie internetowej szkoły.
- Podejmowanie na zajęciach szkolnych różnego typu tematyki skierowanej na dostrzeganie w ocenie własnej uczniów, cech pozytywnych, mocnych stron oraz na możliwości rozwijania zainteresowań.
- Organizowanie spotkań/warsztatów dla uczniów i rodziców ze specjalistami.
- Współpraca, konsultacje ze specjalistami, uczestnictwo nauczycieli w szkoleniach, konferencjach, webinariach w tym zakresie.
- Wykorzystywanie interaktywnych narzędzi pracy z uczniami na zajęciach wychowawczych, terapeutycznych, profilaktycznych (gry, filmy, itp).
dyrektor, wychowawcy, nauczyciele, pedagodzy specjaliści, nauczyciel informatyki, instytucje współpracujące ze szkołą.
w ciągu roku
Obszar II: REALIZACJA OBOWIĄZKU SZKOLNEGO
Cel: Systematyczne uczęszczanie na zajęcia.
Lp.
Problemy, zachowania ryzykowne
Działania
w wyodrębnionym obszarze
ZADANIA
Sposoby realizacji działań profilaktycznych
Osoby odpowiedzialne
Termin realizacji
1.
Realizacja obowiązku szkolnego.
- Dbanie o realizację obowiązku szkolnego.
- Odpowiednie zapisy dotyczące frekwencji zapisane w kryteriach oceny zachowania ucznia.
- Kierowanie spraw nierealizowania obowiązku szkolnego przez uczniów do odpowiednich organów poprzedzone listem urzędowym, zawiadamiającym rodziców o dłuższej nieobecności w szkole i wzywającym do zapewnienia systematycznego realizowania nauki.
dyrektor, pedagodzy specjaliści, wychowawcy, nauczyciele
w ciągu roku
2.
Wagary.
- Systematyczne monitorowanie obecności uczniów w szkole.
- Zapobieganie zjawisku nieusprawiedliwionej nieobecności uczniów w szkole - wagarów.
- Postępowanie zgodnie z obowiązującymi procedurami usprawiedliwiania nieobecności:
- usprawiedliwienia od rodziców winny wpływać przy wykorzystaniu dziennika elektronicznego, pisemnie lub osobiście przez rodzica/ prawnego opiekuna,
- usprawiedliwienia muszą być przedłożone wychowawcy klasy w terminie siedmiu dni po powrocie ucznia do szkoły, po tym terminie nieobecność jest odnotowywana w dzienniku lekcyjnym jako nieusprawiedliwiona.
- Postępowanie zgodnie z obowiązującymi procedurami zwalniania uczniów z zajęć edukacyjnych.
wychowawcy, pedagodzy specjaliści,
w ciągu roku
Obszar III: ADAPTACJA PRZEDSZKOLAKÓW I UCZNIÓW KLAS PIERWSZYCH DO WARUNKÓW PANUJĄCYCH W PLACÓWCE
Cel: Przyjazna adaptacja dziecka w szkole.
Lp.
Problemy, zachowania ryzykowne
Działania w wyodrębnionym obszarze
ZADANIA
Sposoby realizacji działań profilaktycznych
Osoby odpowiedzialne
Termin realizacji
1.
Adaptacja dzieci w środowisku przedszkolnym/ szkolnym.
- Wspieranie dziecka oraz jego rodziny w nowej sytuacji.
- Częste rozmowy z rodzicami i uczniami w celu rozpoznawania potrzeb indywidualnych przedszkolaka/ ucznia oraz trosk rodziców.
- Zapoznanie rodziców ze sposobem organizowania edukacji i opieki nad uczniami, klasowym planem wychowawczym, planem pracy świetlicy.
nauczyciele klas I i wychowania przedszkolnego, wychowawcy, pedagodzy specjaliści
w ciągu roku
- Budowanie pomostu pomiędzy doświadczeniami przedszkolnymi i szkolnymi.
- Dominacja na lekcjach w okresie adaptacyjnym zabaw, gier i sytuacji zadaniowych.
- Wykorzystywanie zajęć integrujących zespół rówieśniczy.
- Minimalizowanie negatywnych przeżyć dziecka, związanych z pierwszymi dniami pobytu w przedszkolu/ szkole.
- Ustalanie zasad grupowych i indywidualnych – kontrakty.
nauczyciele klasy I i przedszkola, wychowawcy, pedagodzy specjaliści
wrzesień/ w ciągu roku
2.
Potrzeba bezpieczeństwa w nowy miejscu.
- Stworzenie dzieciom poczucia bezpieczeństwa w przedszkolu i szkole.
- Aktywny i opiekuńczy stosunek nauczyciela do uczniów wszystkich razem i każdego z osobna.
- Otoczenie pierwszoklasistów specjalną troską i uwagą w czasie przerw międzylekcyjnych.
- Wycieczka po szkole: zapoznanie ze szkolnymi pomieszczeniami: klasy, sekretariat, gabinet dyrektora, biblioteka, świetlica, sala gimnastyczna.
- Uwrażliwianie uczniów klas starszych na potrzebę zapewniania bezpieczeństwa uczniom klas I.
wychowawca klasy I, nauczyciele, pedagodzy specjaliści
w ciągu roku
3.
Wdrożenie w obowiązki ucznia.
Wyrabianie u uczniów poczucia obowiązku i odpowiedzialności za naukę.
- Wprowadzenie oraz systematyczne i cierpliwe przypominanie uczniom obowiązujących w szkole oraz na lekcjach reguł i zasad zachowania/postępowania.
wychowawca, nauczyciele, pedagodzy specjaliści
w ciągu roku
Obszar IV: ROZWÓJ INTELEKTUALNY UCZNIA
Cel: Wspieranie rozwoju intelektualnego i osobowości młodego człowieka
Lp.
Problemy, zachowania ryzykowne
Działania
w wyodrębnionym obszarze
ZADANIA
Sposoby realizacji działań profilaktycznych
Osoby odpowiedzialne
Termin realizacji
1.
Diagnoza
dojrzałości szkolnej dzieci.
Monitorowanie dojrzałości szkolnej dzieci z oddziałów przedszkolnych.
- Obserwacja pedagogiczna.
- Sporządzanie informacji o gotowości szkolnej dziecka.
- Diagnozowanie gotowości szkolnej (dzieci z problemami w nabywaniu umiejętności i wiadomości oraz problemami emocjonalnymi),
- Zajęcia logopedyczne.
nauczyciele, wychowania przedszkolnego, logopeda szkolny, pedagodzy specjaliści
w ciągu roku
2.
Uczeń zdolny.
- Wspieranie rozwoju intelektualnego ucznia zdolnego.
- Przygotowanie do konkursów, olimpiad przedmiotowych, turniejów, zawodów sportowych.
- Prowadzenie zajęć rozwijających dla uczniów uzdolnionych.
- Prowadzenie kół zainteresowań.
- Różnicowanie zadań na lekcji w zależności od potencjału intelektualnego ucznia.
liderzy zespołów przedmiotowych, dyrektor, nauczyciele uczący uczniów zdolnych
w ciągu roku
3.
Uczeń o specjalnych potrzebach edukacyjnych.
Praca z uczniem mającym trudności w nauce.
- Diagnozowanie przyczyn trudności w nauce.
- Prowadzenie zajęć dydaktyczno-wyrównawczych/ korekcyjno – kompensacyjnych, logopedycznych.
- Organizowanie lekcji dla uczniów realizujących zindywidualizowaną ścieżkę kształcenia.
- Organizowanie pomocy koleżeńskiej.
- Indywidualna opieka pedagoga szkolnego/ specjalnego i psychologa szkolnego.
wychowawcy, pedagodzy specjaliści, pracownicy p.p-p, nauczyciele, dyrektor,
w ciągu roku
4.
Uczeń z niepełnosprawnością.
Praca z uczniem niepełnosprawnym.
- Współpraca z P. P-P.
- Udział uczniów w zajęciach rewalidacji indywidualnej, logopedycznych.
- Dostosowywanie warunków i treści edukacyjnych do potrzeb oraz możliwości uczniów, opracowywanie arkuszy wielospecjalistycznej oceny funkcjonowania ucznia oraz IPET.
- Wnioskowanie o zmianę zaleceń w orzeczeniach P. P-P w zależności od potrzeb ucznia.
- Integrowanie uczniów niepełnosprawnych ze społecznością szkolną.
- Dbałość o uczestnictwo uczniów w imprezach szkolnych, wycieczkach, lekcjach z zakresu doradztwa zawodowego, zawodach sportowych.
- Włączanie uczniów do uczestnictwa w konkursach tematycznych.
- Organizacja dodatkowej opieki w postaci nauczyciela wspomagającego.
- Wykorzystywanie w pracy z uczniem multimedialnych programów terapeutycznych.
dyrektor,
nauczyciele uczący,
pedagodzy specjaliści
w ciągu roku
5.
Pomoce dydaktyczne z programu „Laboratoria przyszłości”.
- Wykorzystywanie pomocy dydaktycznych i sprzętu pozyskanego w ramach programu „Laboratoria przyszłości”.
- Rozwijanie umiejętności uczniów i nauczycieli w wykorzystywaniu pomocy edukacyjnych oraz sprzętu.
- Wykorzystywanie pomocy w procesach lekcyjnych i zajęciach terapeutycznych.
nauczyciel informatyki, techniki, nauczyciele przedmiotowi,
w ciągu roku
Obszar V: ZAPOBIEGANIE ZACHOWANIOM AGRESYWNYM W SZKOLE i POZA NIĄ
Cel: Ograniczenie i eliminowanie zachowań agresywnych wśród uczniów poprzez podnoszenie świadomości uczniów i ich rodziców na temat przyczyn oraz skutków prawnych stosowania agresji czy przemocy.
Lp.
Problemy, zachowania ryzykowne
Działania
w wyodrębnionym obszarze
ZADANIA
Sposoby realizacji działań profilaktycznych
Osoby odpowiedzialne
Termin realizacji
1.
Brak dyscypliny oraz niska kultura języka
i zachowania
w szkole.
- Monitorowanie zachowania się uczniów w szkole i poza szkołą.
- Wpajanie zasad kultury osobistej, języka i zachowania.
- Motywowanie uczniów do posługiwania się piękną polszczyzną na co dzień.
- Pokazywanie wzorców osobowych w oparciu o literaturę, lektury oraz filmy.
- Eliminowanie agresji słownej i wulgaryzmów.
- Bieżące wpisywanie uwag do e-dziennika (analiza wpisów na godzinach wychowawczych).
- Zaznajomienie uczniów z kryteriami ocen z zachowania.
- Poświęcenie cyklu lekcji wychowawczych na omówienie zasad właściwego zachowania się.
- Obcowanie z kulturą wysoką:
a) organizowanie szkolnych konkursów literackich, wieczorów poezji, spotkań muzycznych.
b) wyjazdy do kina, teatru, filharmonii.
- Ukazywanie bohaterów, którzy są autorytetami – we fragmentach książek, filmów i z życia codziennego.
- Szybkie reagowanie na przejawy agresji słownej podczas przerw, imprez szkolnych i na lekcjach - postępowanie zgodne ze strategiami przewidzianymi na takie sytuacje.
- Zapobieganie zjawiskom, np. hejtu, stalkingu poprzez podnoszenie wiedzy uczniów i rodziców na zajęciach z wychowawcą/ pedagogiem, na zebraniach klasowych. Poruszanie tematyki skutków i konsekwencji prawnych (karnych) stosowania przemocy psychicznej i publicznego obrażania.
- Prowadzenie zajęć wychowawczych, doskonalących umiejętność porozumiewania się. Treningi mediacji.
wychowawcy, nauczyciele, pedagodzy specjaliści
cały rok
2.
Agresja i przemoc.
- Przeciwdziałanie agresji i przemocy wśród uczniów.
- Stała kontrola zachowań pozytywnych i negatywnych.
- Stała współpraca z rodzicami w celu przekazania im wiedzy na temat zagrożeń oraz zapoznawanie ich z działaniami podjętymi w celu wyeliminowania wszelkich aktów przemocy na terenie szkoły.
- Umiejętne stosowanie kar i nagród.
- Tworzenie alternatywnych możliwości kulturalnego spędzania wolnego czasu przez uczniów.
- Ukazywanie uczniom zagrożeń, jakie niesie przynależność do grupy nieformalnej.
- Wspieranie uczniów w pokonywaniu trudności, które przerastają ich możliwości.
- Zaangażowanie wszystkich nauczycieli i pracowników szkoły w uświadomienie uczniom problemu i redukcja aktów przemocy i agresji w szkole.
- Monitorowanie zachowań agresywnych.
- Bieżąco wpisywanie uwag do e-dziennika (analiza wpisów na godzinach wychowawczych).
- Organizowanie warsztatów z zakresu profilaktyki agresji, przemocy.
- Organizowanie zajęć (w ramach zajęć z wychowawcą lub zajęć z pedagogiem) na temat agresji, przemocy, jej przyczyn, skutków i sposobów reagowania na nią.
- Poświęcenie lekcji wychowawczych na omówienie zasad właściwego zachowania się.
- Kształtowanie umiejętności kontrolowania własnej złości i agresywnych zachowań.
- Zapoznanie uczniów i rodziców ze skutkami karnymi stosowania przemocy.
- Konsekwentne stosowanie kar statutowych za zachowania agresywne.
- Zapobieganie zachowaniom niebezpiecznym w czasie imprez okolicznościowych oraz wycieczek szkolnych.
- Organizowanie zajęć promujących
postawę asertywną.
- Atrakcyjna oferta zajęć pozalekcyjnych: chór szkolny, dyskoteki, ogniska, wycieczki, konkursy, wystawy prac uczniów.
- Eksponowanie właściwych i piętnowanie niewłaściwych postaw uczniów (pochwały, podwyższanie lub obniżanie oceny z zachowania).
- Wzmożona kontrola dyżurujących nauczycieli w miejscach, w których uczniowie czują się najmniej bezpiecznie (badania ankietowe).
- Systematyczne monitorowanie zachowania uczniów w czasie lekcji, przerw, wycieczek i zajęć pozalekcyjnych. Współpraca (w razie potrzeby) z Policją
i innymi instytucjami w konkretnych przypadkach zaistnienia przemocy.
- Systematyczna i ścisła współpraca z rodzicami w celu zapobiegania agresji wśród uczniów i popadania ich w konflikt z innymi.
- Wkraczanie w funkcjonowanie grupy,
w której dostrzegamy zachowania problemowe.
- Zbieranie informacji nt. przemocy i agresji w szkole poprzez ankiety
i „Anonimową skrzynkę na niepokojące sygnały.”
- Współpraca z instytucjami wspierającymi szkołę w działaniach, związanych z eliminowaniem agresji i przemocy w szkole.
- Organizacja lekcji, warsztatów, spektakli profilaktycznych.
- Indywidualne rozmowy z uczniami i ich rodzicami – informowanie o zachowaniu uczniów. Rozwiązywanie problemów wychowawczych wspólnie z rodzicami.
dyrektor, pedagodzy specjaliści, wychowawcy, nauczyciele,
cały rok
3.
Wulgaryzmy i przemoc w środkach przekazu.
- Ukazywanie negatywnego wpływu przemocy i wulgaryzmów w środkach przekazu i grach komputerowych na postawy społeczne uczniów
- Uświadomienie rodzicom potrzeby kontrolowania tego, co dziecko czyta, ogląda, w jakie gry komputerowe gra.
- Pedagogizacja rodziców na zebraniach klasowych oraz za pośrednictwem strony internetowej na temat rozpoznawania symptomów uzależnienia dziecka od Internetu i korespondencji telefonem komórkowym.
- Ukazywanie negatywnego wpływu uzależnień od telewizji i komputera, telefonu komórkowego.
- Kształtowanie wiedzy na temat zagrożeń płynących z nadmiernego korzystania z mediów.
- Prelekcje, warsztaty dotyczące cyberprzemocy.
- Uświadamianie uczniom konsekwencji prawnych dla sprawców cyberprzemocy.
wychowawcy, nauczyciele,
pedagodzy specjaliści,
nauczyciele informatyki,
cały rok
4.
Radzenie sobie
w sytuacjach trudnych.
Wspieranie nabywania umiejętności radzenia sobie w sytuacjach trudnych, ryzykownych i konfliktowych.
- Propagowanie wiedzy o społecznych mechanizmach wywierania wpływu i konstruktywnych sposobach radzenia sobie z nimi (negocjacje, mediacje, asertywna komunikacja własnych potrzeb, sztuka odmawiania, dyskusji),
- Kształtowanie umiejętności proszenia o pomoc i rozpowszechnianie informacji o instytucjach, osobach, które udzielają wsparcia dzieciom i młodzieży.
nauczyciele,
pedagodzy specjaliści,
wychowawcy
cały rok
Obszar VI: PROFILAKTYKA ZAGROŻEŃ I UZALEŻNIEŃ
Cel: Zapobieganie nałogom i uzależnieniom wśród uczniów
Lp.
Problemy, zachowania ryzykowne
Działania w wyodrębnionym obszarze
ZADANIA
Sposoby realizacji działań profilaktycznych
Osoby odpowiedzialne
Termin realizacji
1.
Uzależnienie
od telewizji, komputera
i smartfonów.
- Stwarzanie alternatywnych form spędzania wolnego czasu.
- Edukacja w zakresie uświadomienia negatywnego wpływu telewizji i komputera na zdrowie i rozwój młodego człowieka.
- Przegląd i aktualizacja programów chroniących uczniów przed niepożądanymi treściami
w Internecie.
- Atrakcyjna oferta zajęć pozalekcyjnych (przedmiotowe kółka zainteresowań, zajęcia świetlicowe, zajęcia na siłowni, chór szkolny, dyskoteki, ogniska, wycieczki, konkursy, wystawy prac uczniów).
- Współpraca z Gminnym Ośrodkiem Kultury w Czarnej w zakresie organizowania zajęć pozalekcyjnych dla dzieci i młodzieży; uczestniczenie w imprezach edukacyjnych, sportowych
i artystycznych na terenie gminy.
- Kształcenie na lekcjach wychowawczych umiejętności właściwego dobierania programów telewizyjnych do wieku i potrzeb ucznia.
dyrektor,
wychowawcy,
nauczyciele,
pedagodzy specjaliści
cały rok
2.
Palenie papierosów
i e-papierosów.
- Realizacja tematyki mówiącej o szkodliwości palenia na lekcjach wychowawczych przyrodzie, biologii.
- Realizacja dostępnych programów profilaktyki uzależnień.
- Wykształcenie umiejętności odmawiania, odpierania presji otoczenia i grupy rówieśniczej.
- Motywowanie nauczycieli do pogłębiania swojej wiedzy z zakresu profilaktyki i do podejmowania pracy profilaktycznej w szkole.
- Propagowanie zdrowego stylu życia.
- Przygotowanie gazetek informacyjnych na temat negatywnego wpływu nikotyny
na organizm.
- Przeprowadzenie cyklu lekcji na temat szkodliwości palenia.
- Promowanie postaw asertywnych
w stosunkach międzyludzkich.
- Informowanie rodziców o istniejących zagrożeniach w środowisku.
- Zachęcanie uczniów do korzystania
z odpowiedniej literatury.
- Organizowanie spotkań z lekarzem lub higienistką w celu pogłębienia wiedzy uczniów o skutkach palenia tytoniu i niebezpieczeństwach wynikających
z korzystania z e-papierosów.
- Realizowanie programu profilaktycznego „Trzymaj formę”.
- Pogłębienie znajomości zasad zdrowego żywienia i zbilansowanej diety.
- Organizacja wycieczek turystyczno-krajoznawczych.
- Rozwijanie zainteresowań uczniów sprawami zdrowia.
nauczyciele biologii, przyrody, wdż, edb, wychowawcy, pedagodzy specjaliści
w ciągu roku/ cały rok
3.
Picie alkoholu.
- Przeprowadzenie cyklu zajęć mówiących o szkodliwości picia alkoholu.
- Realizacja dostępnych programów profilaktyki uzależnień.
- Wykształcenie umiejętności odmawiania, odpierania presji otoczenia i grupy rówieśniczej.
- Otoczenie opieką uczniów
z rodzin dysfunkcyjnych. Ukazanie możliwości różnych form niesienia pomocy członkom tych rodzin i wzbudzenie poczucia, że nie są osamotnieni ze swoimi problemami.
- Otoczenie opieką uczniów łatwo ulegających złym wpływom.
- Współdziałanie z Kościołem i innymi organizacjami
w zapobieganiu patologii społecznej.
- Zachęcanie rodziców uczniów mających trudności dydaktyczno – wychowawcze do korzystania z porad i pomocy Poradni Psychologiczno – Pedagogicznej.
- Promowanie postaw asertywnych
w stosunkach międzyludzkich.
- Kontrolowanie zachowania uczniów podczas dyskotek, przerw śródlekcyjnych
i wycieczek.
- Atrakcyjna oferta zajęć pozalekcyjnych (przedmiotowe kółka zainteresowań, zajęcia świetlicowe, zajęcia na siłowni, chór szkolny, dyskoteki, ogniska wycieczki, konkursy, wystawy prac uczniów).
- Zacieśnianie współpracy z Gminną Komisją ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Caritasem i innymi organizacjami w zakresie organizowania spotkań, zajęć pozalekcyjnych.
dyrektor,
nauczyciele biologii, przyrody, wdż, edb, wychowawcy, pedagodzy specjaliści
w ciągu roku/ cały rok
4.
Używanie środków psychotropowych i dopalaczy.
- Zdobycie przez uczniów wiedzy o przyczynach, objawach
i konsekwencjach zażywania środków odurzających.
- Wykształcenia umiejętności odpierania presji otoczenia
i grupy rówieśniczej.
- Współdziałanie z Kościołem
w zapobiegania patologii społecznej.
- Zachęcanie rodziców uczniów mających trudności dydaktyczno-wychowawcze do korzystania z porad i pomocy Poradni Psychologiczno - Pedagogicznej.
- Przygotowanie gazetek informacyjnych na temat negatywnego wpływu używek na organizm.
- Przeprowadzenie cyklu lekcji na temat szkodliwości używania środków psychotropowych.
- Promowanie postaw asertywnych
w stosunkach międzyludzkich.
- Realizacja programów profilaktyki uzależnień.
- Atrakcyjna oferta zajęć pozalekcyjnych (przedmiotowe kółka zainteresowań, zajęcia na świetlicy, zajęcia na siłowni, chór szkolny, dyskoteki, ogniska, wycieczki, konkursy, wystawy prac uczniów).
nauczyciele biologii, przyrody, wdż,
wychowawcy
dyrektor szkoły
cały rok/ w ciągu roku
5.
Zagrożenia związane z używaniem środków uzależniających.
Asertywność.
- Prowadzenie systematycznych działań informacyjnych dotyczących zagrożeń związanych z sięganiem po środki uzależniające (narkotyki, dopalacze, papierosy, alkohol, leki, inne środki psychoaktywne)
- Kształtowanie postaw asertywnych.
- Organizowanie warsztatów, spektakli z zakresu profilaktyki uzależnień.
- Organizowanie zajęć edukacyjnych oraz prelekcji na temat zagrożeń wynikających ze szkodliwości zażywania narkotyków, dopalaczy, alkoholu oraz papierosów,
- Realizacja programów edukacyjno – profilaktycznych rekomendowanych przez Sanepid.
- Przeprowadzenie diagnozy czynników chroniących i czynników ryzyka w środowisku szkolnym,
- Uczestnictwo w warsztatach/ spektaklach profilaktycznych (w miarę możliwości).
- Prowadzenie zajęć wychowawczych, na których uczniowie zapoznają się z pojęciem asertywności oraz zajęć, na których uczniowie uczą się asertywności przy użyciu metod aktywizujących.
- Prowadzenie zajęć wychowawczych, na których budujemy u uczniów poczucie własnej wartości przy wykorzystaniu metod aktywizujących.
wychowawcy, nauczyciele, nauczyciel biologii, przyrody, wdż, edb,
pedagodzy specjaliści,
koordynatorzy programów
w ciągu roku/ cały rok
6.
Brak motywacji do nauki, niskie potrzeby edukacyjne,
- Tworzenie różnorodnej
i atrakcyjnej oferty edukacyjnej dostosowanej
do możliwości uczniów, kryteriów wymagań i ocen, tak, aby proces edukacyjny umożliwił odniesienie sukcesu każdemu uczniowi.
- W przypadku niepowodzeń szkolnych udzielanie uczniowi wsparcia.
- Indywidualizacja procesu nauczania.
- Odnoszenie się do ucznia z szacunkiem.
- Mobilizowanie zespołów klasowych do podwyższania wyników w nauce.
- Umożliwienie uczniom słabym poprawy wyników nauczania.
- Stworzenie uczniom zdolnym możliwości sprawdzenia poziomu swojej wiedzy poprzez udział w konkursach.
- Stała praca nad wzmocnieniem pozytywnego stosunku uczniów i rodziców do szkoły.
- Pomoc uczniom zdolnym oraz z problemami w nauce.
- Stosowanie aktywizujących metod nauczania, wykorzystanie multimedialnych środków dydaktycznych.
- Stosowanie technologii informacyjnej na zajęciach szkolnych.
- Zorganizowanie w klasach pomocy koleżeńskiej uczniom słabym.
- Zorganizowanie zespołów wyrównawczych, praca z uczniem zdolnym.
- Organizowanie szkolnych konkursów wiedzy.
- Eksponowanie na terenie szkoły osiągnięć i zasług uczniów w różnych dziedzinach.
- Nagradzanie uczniów osiągających najlepsze wyniki (nagrody książkowe, pochwały, prezentacja wyników i prac).
- Przygotowywanie uczniów do udziału
w konkursach interdyscyplinarnych, recytatorskich, sportowych i innych na poziomie szkoły podstawowej.
- Zapoznanie uczniów i rodziców
z konsekwencjami wysokiej absencji na zajęciach wynikających ze statutu szkoły i ustawy o systemie oświaty.
- Kształtowanie umiejętności planowania i organizowania pracy w krótkim i długim przedziale czasowym.
- Organizowanie zajęć pozalekcyjnych dla uczniów zdolnych oraz z problemami w nauce.
- Systematyczny kontakt nauczycieli z rodzicami.
dyrektor,
nauczyciele, wychowawcy, pedagodzy specjaliści
w ciągu roku/ cały rok
7.
Kradzieże.
- Wykształcenie wśród uczniów odpowiedzialności za cudze dobro.
- Poszanowanie cudzej własności.
- Piętnowanie wszystkich przypadków kradzieży.
- Przeprowadzenie kilku godzin wychowawczych na temat poszanowania cudzej własności.
- Spotkanie z policjantem w celu poznania sposobów ustrzeżenia się przed kradzieżą i konsekwencji wynikających z jej popełnienia.
- Współpraca z GOPS, Caritasem
i innymi organizacjami w celu zaspokojenia podstawowych potrzeb materialnych uczniów z rodzin ubogich.
- Monitorowanie zachowania uczniów
w czasie lekcji, przerw, wycieczek
i zajęć pozalekcyjnych. Współpraca
(w razie potrzeby) z Policją i innymi instytucjami w konkretnych przypadkach dopuszczenia się przez uczniów poważnej kradzieży.
wychowawcy
nauczyciele
dyrektor szkoły
w ciągu roku/ cały rok
8.
Brak szacunku dla osób starszych.
- Kształtowanie postawy życzliwości i zrozumienia dla osób starszych, samotnych, chorych, niepełnosprawnych.
- Podkreślanie na lekcjach dużej wartości rodzin wielopokoleniowych. Uświadamianie uczniom, jak wiele mogą się nauczyć od dziadków
i pradziadków.
- Zorganizowanie pomocy dla osób starszych, chorych, samotnych (np. odśnieżanie, pomoc w zakupach itp.)
- Organizowanie spotkań z osobami niepełnosprawnymi oraz seniorami.
nauczyciele, wychowawcy, pedagodzy specjaliści
cały rok
Obszar VII: PROMOCJA ZDROWEGO STYLU ŻYCIA
Cel: Propagowanie zdrowego trybu życia i odżywiania.
Lp.
Problemy, zachowania ryzykowne
Działania
w wyodrębnionym obszarze ZADANIA
Sposoby realizacji działań profilaktycznych
Osoby odpowiedzialne
Termin realizacji
1.
Edukacja zdrowotna i prozdrowotna w szkole.
- Przekazanie uczniom wiedzy o zdrowym odżywianiu się i zdrowiu.
- Zapoznanie z podstawowymi zasadami dbałości o zdrowie własne i innych.
- Zapoznanie z podstawowymi zasadami higieny pracy, tj. racjonalnego wykorzystania czasu przeznaczonego na naukę i wypoczynek.
- Kształtowanie umiejętności kreowania środowiska sprzyjającego zdrowemu stylowi życia.
- Zapoznanie z zasadami zdrowego, racjonalnego odżywiania się, higieny osobistej i aktywności fizycznej.
- Kształtowanie postawy odpowiedzialności za zdrowie własne i innych osób, kształtowanie rozumowania przyczynowo – skutkowego.
- Kształtowanie zachowań służących zdrowiu, rozwijanie sprawności fizycznej i nawyku aktywności ruchowej.
- Nauka udzielania pierwszej pomocy.
- Rozwijanie umiejętności podejmowania działań na rzecz ochrony przyrody.
- Kształtowanie wytrwałości w działaniu i dążeniu do celu, umiejętności odpowiedniego zachowania się w sytuacjach sukcesu i porażki.
- Realizowanie na zajęciach lekcyjnych tematyki związanej ze racjonalnym odżywianiem się.
- Obchody Światowego Dnia Zdrowia, Światowego Dnia Zdrowia Psychicznego, Światowego Dnia Autyzmu, itp.
- Realizacja programów profilaktyczno – edukacyjnych: „ Trzymaj formę!”, „Mleko w szkole”, „Owoce i warzywa w szkole”, „Bieg po zdrowie”.
- Pogadanki na temat chorób odżywiania się (anoreksja, bulimia, otyłość).
- Lekcje poświęcone profilaktyce uzależnień (nikotynizm, alkoholizm, lekomania, narkomania, środki psychoaktywne, uzależnienie od Internetu).
- Zapewnienie obiadu dla uczniów chętnych oraz finansowanych przez GOPS.
- Pogadanki, warsztaty, konkursy, filmy edukacyjne, plakaty, ulotki, itp.
- Realizowanie na zajęciach lekcyjnych (np. edb, zajęciach z wychowawcą, edukacji przyrodniczej) tematyki związanej z udzielaniem pierwszej pomocy przedmedycznej w sytuacji zagrożenia życia i zdrowia człowieka.
- Zachęcanie i motywowanie uczniów do rozwijania sprawności fizycznej oraz nawyku aktywności ruchowej.
nauczyciele, wychowawcy, pedagodzy specjaliści, higienistka szkolna
w ciągu roku
2.
Formy spędzania czasu wolnego.
- Promocja szkolnych i pozaszkolnych form spędzania czasu wolnego.
- Prowadzenie kółek zainteresowań.
- Organizacja zajęć edukacyjnych i ruchowych na świeżym powietrzu.
- Zajęcia na sali, placu zabaw, boisku szkolnym.
- Organizowanie wycieczek szkolnych.
- Zachęcanie do aktywnego spędzania czasu wolnego, zajęcia SKS, zawody sportowe.
nauczyciele, wychowawcy,
pedagodzy specjaliści
w ciągu roku
3.
Profilaktyka próchnicy zębów.
Wyrabianie nawyków prawidłowego czyszczenia zębów i okresowa fluoryzacja.
- Fluoryzacja zębów.
- Pogadanki na temat higieny jamy ustnej na lekcjach przedmiotowych.
nauczyciele, wychowawcy, higienistka szkolna
w ciągu roku
4.
Higiena osobista.
- Wdrażanie do przestrzegania higieny osobistej.
- Pogadanki z uczniami na temat: dojrzewania płciowego, problemów okresu dojrzewania, higieny osobistej, dostosowania stroju do okoliczności,
- Dbałość o swój wygląd i estetykę.
nauczyciele, wychowawcy, higienistka szkolna
cały rok
5.
Troska o środowisko naturalne
- Uświadomienie uczniom zależności między stanem środowiska naturalnego, a ich zdrowiem.
- Omawianie skutków zanieczyszczeń powietrza/ wody/ gleby dla człowieka i przyrody.
- Proponowanie działań mających na celu ochronę powietrza/ wody/ gleby.
- Włączanie się w ogólnopolskie akcje ekologiczne – np. Sprzątamy Dla Polski, Sprzątanie Świata, czy obchody Dnia Ziemi, Dnia Ochrony Środowiska.
nauczyciele, wychowawcy,
pedagodzy specjaliści
w ciągu roku
6.
Zdrowie psychiczne.
- Edukacja w zakresie zdrowia psychicznego.
- Podejmowanie na lekcjach z wychowawcą/ lekcjach przedmiotowych i innych zajęciach tematyki skierowanej na edukację uczniów w zakresie zdrowia psychicznego z dostosowaniem treści do wieku uczniów.
- Organizacja spotkań/ warsztatów dla dzieci i rodziców ze specjalistami (w miarę możliwości).
- Podejmowanie działań integrujących zespoły klasowe.
- Promowanie empatii i wrażliwości na krzywdę innych.
- Podejmowanie działań skierowanych na wychowanie zmierzające do osiągnięcia ludzkiej dojrzałości poprzez kształtowanie postaw ukierunkowanych na prawdę, dobro i piękno,
- współpraca z Poradnią Pedagogiczno – Psychologiczną w Łańcucie.
- konsultacje nauczycieli ze specjalistami, uczestnictwo w szkoleniach, konferencjach, webinariach (w miarę możliwości).
- Wykorzystywanie interaktywnych narzędzi pracy z uczniami na zajęciach wychowawczych, terapeutycznych, profilaktycznych (gry, filmy).
- Edukacja środowisk rodzinnych na zebraniach klasowych oraz w trakcie indywidualnych rozmów.
nauczyciele, wychowawcy,
pedagodzy specjaliści,
w ciągu roku
Obszar VIII: WYCHOWANIE PATRIOTYCZNE I OBYWATELSKIE
Cel: Przygotowanie do podejmowania i pełnienia ról społecznych.
Lp.
Problemy, zachowania ryzykowne
Działania
w wyodrębnionym obszarze
ZADANIA
Sposoby realizacji działań profilaktycznych
Osoby odpowiedzialne
Termin realizacji
1.
Wychowanie patriotyczne, edukacja dla bezpieczeństwa i proobronna.
- Rozbudzanie uczuć patriotycznych.
- Kształtowanie postaw społecznych i patriotycznych, odpowiedzialność za region i ojczyznę.
- Uwrażliwianie uczniów na współczesne problemy społeczno – gospodarcze i polityczne.
- Aktywny udział w uroczystościach i akademiach patriotycznych.
- Udział w apelach z okazji rocznic i świąt państwowych (Dzień Edukacji Narodowej, Święto Niepodległości, Święto Konstytucji 3 Maja),
- Udział w apelach i uroczystościach upamiętniających ważne wydarzenia historyczne oraz zasłużonych Polaków (np. Dzień Patrona).
- Organizowanie wyjść do teatru, muzeum, kina, itp.
- Organizowanie spotkań z żołnierzami – bezpieczeństwo państwa, organizacja sił zbrojnych w Polsce, itp.
- Realizacja projektów tematycznie związanych z wychowaniem patriotycznym i obywatelskim.
- Uczestnictwo w konkursach historycznych i z zakresu wiedzy obywatelskiej.
- Poznawanie symboli narodowych, ich historii i znaczenia, okazywanie im szacunku (przypominanie o odpowiednim zachowaniu w czasie hymnu).
- Poznawanie historii gminy i regionu.
- Udział w konkursach tematycznie związanych z regionem, historią Polski oraz jej bohaterami.
dyrektor, wszyscy nauczyciele,
wychowawcy, opiekunowie Samorządu Uczniowskiego,
w ciągu roku
2
Pielęgnowanie tradycji szkolnych.
- Pielęgnowanie i tworzenie tradycji szkoły.
- Udział i współtworzenie imprez szkolnych wyszczególnionych w kalendarzu szkolnym.
- Udział w akcjach charytatywnych.
- Wdrażanie do honorowania uroczystości szkolnych oraz państwowych poprzez noszenie stroju galowego.
wszyscy nauczyciele
w ciągu roku
3.
Znajomość praw człowieka, obywatela, ucznia i dziecka.
- Doskonalenie wiedzy obywatelskiej.
- Zapoznanie uczniów z podstawowymi aktami prawnymi i dokumentami określającymi prawa człowieka, obywatela, ucznia i dziecka.
- Popularyzacja wiedzy nt. praw człowieka, dziecka, obywatela i ucznia.
- Podejmowanie działań związanych z integracją najmłodszych i nowych uczniów w szkole.
wychowawcy, nauczyciel WOS
w ciągu roku
4.
Patriotyzm
na co dzień.
- Uwrażliwienie uczniów na współczesne problemy społeczno – gospodarcze i polityczne.
- Aktywny udział w uroczystościach i akademiach patriotycznych.
- Prowadzenie cyklu lekcji dotyczących patriotyzmu – okazywania szacunku i miłości do Małej Ojczyzny i Polski.
- Ukazywanie pozytywnych wzorców osobowych.
- Organizowanie wycieczek śladami przeszłości.
- Uczczenie kolejnej rocznicy wybuchu II wojny światowej.
nauczyciele,
nauczyciel historii
cały rok
Obszar IX: WOLONTARIAT
Cel: Rozwijanie umiejętności prospołecznych i wrażliwości na drugiego człowieka.
Lp.
Problemy, zachowania ryzykowne
Działania
w wyodrębnionym obszarze
ZADANIA
Sposoby realizacji działań profilaktycznych
Osoby odpowiedzialne
Termin realizacji
1.
- Zaangażowanie w wolontariat.
- Kształtowanie u uczniów postaw prospołecznych i empatii.
- Zachęcanie i motywowanie uczniów do pracy dobroczynnej na rzecz drugiego człowieka.
- Kształtowanie u młodego człowieka postaw miłości, miłosierdzia i służby bliźniemu.
- Dbanie o rozwój duchowy wychowanków przez kształtowanie charakteru
i formacji intelektualnej ukazującej celowość i sens funkcjonowania, a także działań wolontariatu opartego na otwartości serca dla drugiego człowieka, będącego w potrzebie.
- Rozeznawanie konkretnych potrzeb w środowisku szkolnym oraz poza nim celem zorganizowania na miarę swych możliwości pomocy charytatywnej.
- Współpraca z innymi organizacjami zajmującymi się działalnością charytatywną
i opiekuńczą.
- Uczniowie biorą udział w akcjach charytatywnych organizowanych na terenie szkoły dla społeczności szkolnej, środowiska wiejskiego, swoich rówieśników z różnych krajów oraz różnych grup społecznych:
- Kolędnicy Misyjni – wspieranie finansowe rówieśników z krajów misyjnych.
- Adopcja serca – utrzymanie całoroczne4 dzieci uczęszczających do szkoły prowadzonej przez ss. Michalitkiw Kamerunie.
- Wykonanie palm wielkanocnych zbieranie ofiar dla rodzin wielodzietnychi osób samotnych.
- Odwiedzenie osób samotnych z okazji świąt Bożego Narodzenia i Wielkanocnych – składanie życzeń, dzielenie się opłatkiem oraz ofiarowanie paczek świątecznych przygotowanych przez wolontariuszy .
- Odwiedzanie osób chorych z okazji Światowego Dnia Chorego – przekazanie życzeń od społeczności szkolnej oraz paczek okolicznościowych.
- Udział w akcji „chleb św. Antoniego” – pomoc rodzinom wielodzietnym i osobom samotnym.
- Udział w akcji „Kosz św. Franciszka” - rozdzielanie zebranej żywności dla rodzin wielodzietnych i osób samotnych.
nauczyciele, opiekunowie
Samorządu
Uczniowskiego
opiekun Szkolnego Koła Caritas
opiekun Papieskiego Dzieła Misyjnego Dzieci
na bieżąco
w ciągu roku
Obszar X: WCHOWAWCZA I EDUKACYJNA FUNKCJA BIBLIOTEKI SZKOLNEJ
Cel: Kształcenie kulturowe, społeczne i czytelnicze.
Lp.
Problemy, zachowania ryzykowne
Działania
w wyodrębnionym obszarze
ZADANIA
Sposoby realizacji działań profilaktycznych
Osoby odpowiedzialne
Termin realizacji
1.
Małe zainteresowanie dzieci i młodzieży czytelnictwem.
Popularyzacja książek i czasopism dla dzieci i młodzieży.
- Organizowanie wystaw i gazetek bibliotecznych promujących książkę, czytelnictwo i bibliotekę.
- Organizacja zajęć i lekcji bibliotecznych,
- Organizowanie imprez okolicznościowych, konkursów bibliotecznych i wycieczek do innych bibliotek: pasowanie pierwszoklasistów na czytelników biblioteki szkolnej, Narodowe Czytanie, Dzień Bezpiecznego Internetu, Międzynarodowy Dzień Poezji, Światowy Dzień Książki i Praw Autorskich, Tydzień Bibliotek, Święto wolnych książek, konkurs czytelniczy, Międzynarodowy Miesiąc Bibliotek Szkolnych, Europejski Tydzień Kodowania, Międzynarodowy Dzień Postaci z Bajek, itp.
- Diagnozowanie zainteresowań czytelniczych uczniów poprzez badania ankietowe.
nauczyciele, bibliotekarz,
wychowawcy, nauczyciele poloniści, wychowawcy klas pierwszych i oddziałów przedszkolnych
w ciągu roku
- Kształcenie umiejętności korzystania ze zbiorów biblioteki szkolnej i innych bibliotek.
- Wyrabianie nawyku samodzielnego korzystania z księgozbioru podręcznego oraz samodzielnego wyszukiwania książek na dany temat.
- Popularyzowanie wśród czytelników stron i portali promujących czytelnictwo, dostarczających recenzji ciekawej lektury.
nauczyciel bibliotekarz,
w ciągu roku
Praca pedagogiczna z czytelnikiem.
- Wypożyczanie zbiorów i podręczników.
- Pomoc w wyborach czytelniczych.
- Stwarzanie warunków do rozwoju ucznia zdolnego.
- Indywidualizacja działań wobec uczniów ze specjalnymi problemami edukacyjnymi.
- Pomoc uczniom przygotowującym się do konkursów przedmiotowych.
nauczyciel bibliotekarz,
na bieżąco w ciągu roku
2.
Doradztwo zawodowe.
- Realizacja zagadnień z zakresu doradztwa zawodowego.
- Wspieranie uczniów klas VIII w pozyskiwaniu wiedzy na temat różnych zawodów: udostępnianie opracowań specjalistycznych.
- Organizacja spotkań z ludźmi pracującymi w różnych zawodach.
nauczyciel bibliotekarz,
w ciągu roku
Obszar XI: INTERWENCJA I POMOC
Cel: Wyrównywanie startu życiowego dzieciom z zastosowaniem profilaktyki drugorzędowej.
Lp.
Problemy, zachowania ryzykowne
Działania
w wyodrębnionym obszarze
ZADANIA
Sposoby realizacji działań profilaktycznych
Osoby odpowiedzialne
Termin realizacji
1.
Ubóstwo materialne rodzin spowodowane bezrobociem.
- Otoczenie opieką dzieci
z ubogich rodzin. Zaspokajanie ich potrzeb materialnych i bytowych.
- Pomoc rodzinom będącym w trudnych sytuacjach życiowych.
- Współpraca z Gminnym Ośrodkiem Pomocy Społecznej w Czarnej w celu zapewnienia uczniom, np. bezpłatnego dożywiania.
- Współpraca z Caritas Diecezji Rzeszowskiej oraz Parafialnym Zespołem Caritas parafii Medynia Głogowska.
wychowawcy, dyrektor szkoły,
pedagodzy specjaliści,
nauczyciele, bibliotekarz
cały rok
2.
Trudne warunki bytowe uczniów.
- Rozpoznawanie warunków bytowych uczniów.
- Rozmowy z rodzicami.
- Rozmowy z wychowawcami i nauczycielami.
- Współpraca z Gminnym Ośrodkiem Pomocy Społecznej w Czarnej.
- Współpraca z kuratorami sądowymi.
- Współpraca z Komendą Powiatową Policji w Łańcucie.
- współpraca z Gminną Komisją Rozwiązywania Problemów alkoholowych w Czarnej.
dyrektor szkoły, pedagodzy specjaliści wychowawcy, nauczyciele, rodzice
cały rok
3.
Pomoc uczniom i rodzinie w postaci ciepłego posiłku.
- Zadbanie o ciepły posiłek dla uczniów
- Wnioskowanie o bezpłatny obiad dla uczniów z rodzin o trudnej sytuacji materialnej/ życiowej.
dyrektor, pedagodzy specjaliści, wychowawcy, GOPS w Czarnej
w ciągu roku
4.
Pomoc materialna.
- Organizowanie uczniom w trudnej sytuacji pomocy materialnej (w miarę możliwości).
- Współpraca ze szkolnym kołem Caritas/ parafialnym oddziałem Caritas.
- Wnioskowanie o doraźną pomoc materialną lub rzeczową dla uczniów i ich rodzin.
dyrektor, pedagodzy specjaliści, wychowawcy, opiekun Szkolnego Koła Caritas
w ciągu roku
Obszar XII : PREORIENTACJA i ORIENTACJA ZAWODOWA
Cel: Przygotowanie do świadomego i trafnego wyboru dalszej drogi kształcenia i wyboru zawodu.
Lp.
Problemy, zachowania ryzykowne
Działania
w wyodrębnionym obszarze
ZADANIA
Sposoby realizacji działań profilaktycznych
Osoby odpowiedzialne
Termin realizacji
1.
Przygotowanie uczniów do wybory zawodu.
- Zadbanie o systematyczny udział uczniów klas VII i VIII w lekcjach doradztwa zawodowego
- Zachęcanie uczniów do zachowań prospołecznych
- Zapoznanie uczniów klas VIII ofertą edukacyjną okolicznych szkół.
- Rekrutacja do szkół ponadpodstawowych.
- Zajęcia z zakresu orientacji zawodowej (kl. VII i VIII).
- Angażowanie uczniów w życie społeczne klasy i szkoły,
- Angażowanie uczniów w działalność samorządu uczniowskiego,
- Uczestnictwo uczniów w kołach zainteresowań oraz zajęciach rozwijających.
- Udział w targach edukacyjnych do szkół ponadpodstawowych lub Dniach Otwartych w szkołach średnich (w miarę możliwości).
- Udzielanie pomocy w rekrutowaniu się do szkół ponadpodstawowych drogą elektroniczną.
nauczyciele, wychowawcy, dyrektor, nauczyciel doradztwa zawodowego, opiekunowie Samorządu Uczniowskiego
w ciągu roku
1. Pragniemy, by nasza placówka stanowiła wspólnotę opartą na zasadzie przyjaźni, partnerstwa, szacunku, wzajemnej pomocy i zaangażowania uczniów, rodziców i wychowawców. Aby zrealizować to zadanie pragniemy przyjąć następujące założenia dotyczące rodziców, nauczycieli i uczniów:
- Placówka nasza jest miejscem bezpiecznym i przyjaznym uczniom.
- Przyjmuje uczniów takimi, jacy są, wykorzystując potencjał, jaki w nich tkwi.
- Zapewnia dobrą opiekę i rozwój zainteresowań oraz poziom kształcenia dostosowany do możliwości potrzeb i aspiracji uczniów.
- Współpraca nauczycieli, uczniów i rodziców opiera się na wzajemnym szacunku, pomocy i współdziałaniu.
- Przygotowuje uczniów do funkcjonowania we współczesnym świecie i właściwego pełnienia ról społecznych.
- Wspiera działania nauczycieli, którzy doskonalą organizację procesu kształcenia w celu zwiększenia efektywności pracy.
- Pielęgnuje tradycje i wychowuje w duchu patriotyzmu.
- Promuje zdrowy styl życia i właściwe zachowania żywieniowe.
- Wyróżnia się działalnością na rzecz ochrony przyrody i uczy zasad zrównoważonego rozwoju.
- Kształtuje właściwe postawy społeczne i wartości moralne.
- Współpracuje ze wszystkimi środowiskami oddziaływującymi/ mającymi wpływ na proces dydaktyczny i wychowawczy.
- Dba o wzrost kompetencji wychowawczych rodziców i nauczycieli.
2. Podejmowane inicjatywy mają na celu ukształtować model wychowanka, a w konsekwencji absolwenta naszej placówki oświatowej.
Uczeń:
A. W dziedzinie wiedzy, umiejętności i rozwoju intelektualnego:
- korzysta z różnych źródeł wiedzy,
- sprawnie posługuje się nowoczesnymi technologiami,
- poszerza swoje wiadomości na temat zjawisk i zależności występujących w świecie oraz z interesujących go dziedzin,
- potrafi szukać, oceniać i wykorzystywać informacje,
- dokonuje selekcji i syntezy wiedzy w panującym szumie informacyjnym.
B. W dziedzinie emocjonalnej i kontaktów społecznych:
- umie wyrazić własne myśli i przeżycia,
- jest asertywny,
- stosuje właściwe zasady komunikowania się,
- potrafi właściwie rozwiązywać problemy w klasie i poza nią, ma umiejętności negocjacyjne,
- jest tolerancyjny: szanuje poglądy innych i rozumie różnice wynikające z niejednakowych możliwości, motywacji oraz odmienności kulturowej innych ludzi,
- jest odpowiedzialny za swoje słowa i czyny,
- potrafi przyznać się do błędu. Czuje się współodpowiedzialny za efekty pracy grupy – dotrzymuje obietnic, zobowiązań i terminów,
- ma poczucie własnej wartości ,
- potrafi reprezentować swoje poglądy i bronić ich,
- ze spokojem przyjmuje porażki i sukcesy i wykorzystuje je jako element motywacyjny do dalszej pracy nad własną osobowością.
C. W dziedzinie bezpieczeństwa i higieny oraz rozwoju fizycznego:
- planuje swoją pracę i wypoczynek,
- posiada ugruntowane nawyki higieniczne, umie zaplanować pracę i aktywny wypoczynek,
- potrafi przeciwdziałać stresowi,
- jest aktywny fizycznie,
- zna zagrożenia związane z życiem w swoim środowisku,
- nie stosuje używek zagrażających zdrowiu,
- nie używa narkotyków, nie pije i nie pali papierosów,
- dba o swoje zdrowie i o zdrowie innych.
D. W życiu społecznym:
- łatwo nawiązuje kontakty i ma swoich przyjaciół,
- ma hobby i zainteresowania, które pomagają mu w wyborze szkoły i zawodu,
- potrafi odróżnić prawdę od kłamstwa,
- wdraża w życie właściwy system wartości i norm moralnych,
- zna podstawowe przepisy prawa, przestrzega ich,
- jest krytyczny i rozważny,
- odpowiednio reaguje na niewłaściwe zachowania,
- szanuje mienie społeczne,
- niesie pomoc ludziom potrzebującym,
- wypełnia właściwie swoje funkcje w rodzinie, szkole i środowisku,
- współpracuje z dorosłymi na wielu płaszczyznach życia społecznego,
- przestrzega zasad, reguł i norm współdziałania w grupie.
3. Szkoła wspomaga całościowy rozwój uczniów oraz podejmuje działania profilaktyczne, umożliwiające wychowankom:
- poznanie własnej Ojczyzny,
- poznanie i rozumienie świata oraz jego kultury,
- ujawnienie zainteresowań i uzdolnień,
- rozumienie siebie, innych ludzi i ich poglądów,
- poszukiwanie duchowych wartości życia,
- kształtowanie i ocenę własnej wartości, rozwijanie potrzeby doskonalenia się,
- podejmowanie aktywności poznawczej i twórczej,
- kierowanie własnym rozwojem,
- przygotowanie do odpowiedzialnego współtworzenia świata i odnajdywania w nim własnego miejsca,
- ukształtowanie systemu wartości w oparciu o wartości uniwersalne: prawda, dobro, piękno.
4. Wszechstronny rozwój młodego człowieka w szkole związany jest także z doskonałą bazą dydaktyczną, na którą składają się:
- przestronne, ciepłe i wygodne klasy,
- wyposażenie klasopracowni w doskonały sprzęt umożliwiający przygotowanie uczniów do współczesnego życia,
- sala komputerowa umożliwiająca wszystkim uczniom równomierne korzystanie z programów multimedialnych,
- dostęp do Internetu zapewniający uczniom poszerzenie wiedzy,
- sale gimnastyczne i boisko sportowe zapewniające uczniom prawidłowy rozwój fizyczny,
- stworzenie uczniom możliwości korzystania z biblioteki z bogatym księgozbiorem oraz czytelni z dostępem do różnorodnych czasopism,
- objęcie pomocą psychologiczno-pedagogiczną uczniów poprzez tworzenie kół zainteresowań rozwijających zdolności i talenty uczniów oraz podnoszących ich poziom intelektualny.
5. Pełny rozwój naszych podopiecznych w placówce to także:
- stworzenie miłej i bezpiecznej atmosfery,
- wzbudzanie rozumienia potrzeby nauki i podejmowania jej jako procesu trwającego całe życie,
- rozwijanie indywidualnych i twórczych umiejętności dziecka,
- wzbudzanie poczucia dumy z osiąganych wyników i pomaganie w osiąganiu sukcesów/ torowanie drogi do sukcesów,
- poszanowanie godności ucznia,
- umożliwienie uczniom współudziału w decydowaniu o sprawach szkolnych,
- uczenie umiejętnego wykorzystania czasu na pracę, zabawę i wypoczynek,
- zapewnienie właściwego funkcjonowania w zbiorowości poprzez zmniejszenie zjawiska wykluczenia społecznego,
- rozwijanie dobrych stron ucznia i zapewnienie mu samorealizacji,
- wspomaganie zdrowego rozwoju psychofizycznego,
- uczenie umiejętności współpracy i współodpowiedzialności w grupach rówieśniczych i relacjach z rodzicami,
- przestrzeganie praw człowieka, dziecka i ucznia,
- wspieranie uczniów w budowaniu właściwego systemu wartości,
- kształtowanie postaw patriotycznych.
6. Nie bez wpływu na przygotowanie dziecka do przyszłego życia ma praca mądrych i życzliwych nauczycieli wprowadzających partnerskie układy w szkole, przy jednoczesnym zachowaniu odpowiedniego stosunku między dialogiem a decydowaniem, poszukiwaniem nowych rozwiązań organizacyjnych, edukacyjnych i wychowawczo-opiekuńczych. Stąd szczególnie ważne są działania profilaktyczne oraz wychowawcze wychowawców poszczególnych klas.
A. ZADANIA WYNIKAJĄCE Z RELACJI WYCHOWAWCA – UCZEŃ:
- Prowadzenie dokumentacji dotyczącej uczniów.
- Poznanie uczniów w klasie, ich osobowości, warunków domowych i środowiskowych (np. obserwacja, wywiad, rozmowy, ankiety).
- Interesowanie się postępami ucznia w nauce (kontrola, kontakt z nauczycielami, uczenie metod uczenia się)
- Organizowanie indywidualnej pomocy i opieki dla uczniów, którzy mają szczególne trudności w nauce i zachowaniu oraz są w złej sytuacji materialnej lub społecznej.
- Współpraca z innymi nauczycielami w celu ustalenia i koordynacji działań wychowawczych wobec wszystkich uczniów, a szczególnie tych, którym potrzebna jest indywidualna opieka – w przypadku uczniów uzdolnionych oraz ze specyficznymi trudnościami.
- Czuwanie nad zachowaniem uczniów (regulamin, kontakt, obserwacje, rozmowy).
- Kontrola przestrzegania praw ucznia przez nauczycieli i rodziców oraz wypełniania obowiązków ucznia wobec innych (np. przydział zadań w klasie, rozmowy, ewaluacja).
- Pełnienie roli powiernika dla uczniów, którzy zwierzają mu się ze swoich problemów i pragną uzyskać poradę.
- Pomoc w rozwijaniu ważnych umiejętności psychologicznych i społecznych, np. radzenia sobie ze stresem, właściwego nawiązywania kontaktów z ludźmi, właściwego wyrażania emocji, rozwiązywania konfliktów, umiejętności podejmowania decyzji.
B. ZADANIA WYNIKAJĄCE Z RELACJI WYCHOWAWCA – KLASA:
- Organizowanie zajęć wychowawczych w czasie godzin z wychowawcą.
- Prowadzenie dokumentacji pedagogicznej dotyczącej życia i pracy klasy.
- Dbałość o funkcjonowanie i estetyczne urządzenie sali lekcyjnej. Przestrzeganie zasad dostosowania stolików uczniowskich do wzrostu uczniów.
- Zapoznanie uczniów z regulaminem oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów oraz kryteriami ustalania ocen zachowania (statut szkoły).
- Ustalenie z uczniami reguł zachowania i egzekwowanie ich przestrzegania.
- Kształtowanie zwartego i zintegrowanego zespołu klasowego.
- Inspirowanie i wspomaganie działań zespołowych uczniów.
- Podejmowanie działań umożliwiających rozwiązywanie konfliktów w zespole oraz pomiędzy uczniami a innymi członkami społeczności szkolnej.
- Pełnienie roli arbitra w klasie podczas rozwiązywania problemów wychowawczych oraz rozstrzygania sporów poprzez negocjacje ze stronami będącymi w konflikcie.
- Obrona interesów klasy na forum szkoły (rada pedagogiczna, rozmowy z dyrektorem).
- Organizowanie wycieczek dydaktycznych, imprez kulturalnych i rozrywkowych oraz sprawowanie w tym czasie opieki nad wychowankami.
- Kształtowanie u ucznia postaw: odpowiedzialności, tolerancji, samodzielności.
- Budowanie własnego autorytetu poprzez sprawiedliwość i konsekwencję w działaniu.
- Tworzenie klimatu wzajemnego zaufania i współpracy.
- Troska o zdrowie i bezpieczeństwo dzieci i młodzieży.
- Promowanie u uczniów właściwych form spędzania wolnego czasu.
- Doskonalenie umiejętności planowania i organizowania wykonywanej pracy w celu lepszego przygotowania do pełnienia ról społecznych.
C. ZADANIA WYNIKAJĄCE Z RELACJI WYCHOWAWCA – RODZICE I ŚRODOWISKO:
- Stałe zapoznawanie rodziców z aktualną sytuacją dziecka w szkole, z postępów w nauce i możliwością poprawy tego stanu. Uczenie rodziców, jak mogą pomóc dziecku w nauce.
- Informowanie rodziców o wymaganiach stawianych ich dzieciom oraz celach, programach, formach, metodach pracy w klasie i szkole.
- Współpraca i współdziałanie z rodzicami uczniów w bezpośrednim oddziaływaniu wychowawczym oraz tworzenie korzystnych warunków dla wspierania uczniów w ich prawidłowym rozwoju psychofizycznym i społecznym w szkole i w rodzinie.
- Informowanie rodziców o zadaniach wynikających z programu wychowawczego szkoły, aktach prawnych obowiązujących w szkole, wynikach w nauce i zachowaniu uczniów (zebrania z rodzicami, indywidualne rozmowy). Zapoznanie rodziców szczególnie ze szkolnym regulaminem oceniania, klasyfikowania i promowania.
- Organizowanie obowiązkowych zebrań z rodzicami oraz kontakty indywidualne w miarę potrzeb (rozmowy telefoniczne, poczta elektroniczna, kontakty korespondencyjne, spotkania towarzyskie i okolicznościowe, spotkania z „trójką klasową”).
- Pedagogizacja – omawianie problemów wychowawczych nurtujących rodziców i ich dzieci.
- Współudział w profilaktyce i eliminowaniu zachowań i postaw patologicznych (alkoholizm, nikotynizm, narkomania, przemoc, pornografia itp.)
- Współpraca z poradnią psychologiczno – pedagogiczną, higienistką oraz specjalistami świadczącymi kwalifikowaną pomoc w rozpoznawaniu potrzeb i trudności oraz rozwiązywaniu problemów wychowawczych uczniów. Organizację i formę tej pomocy na terenie szkoły określają przepisy w sprawie zasad udzielania pomocy psychologicznej i pedagogicznej.
- Organizowanie wspólnie z uczniami i rodzicami różnych form życia zespołowego, które rozwijają jednostki i integrują zespół klasowy. Włączenie rodziców do organizowania procesu dydaktyczno – wychowawczego w klasie, udziału w różnego typu zajęciach, wycieczkach, imprezach klasowych i szkolnych.
- Kształtowanie współodpowiedzialności rodziców za warunki oraz wyniki uczenia się dzieci.
- Pomoc rodzicom w zakresie rozwiązywania kryzysów rozwojowych i życiowych dzieci i młodzieży.
7. W działaniach profilaktyczno – wychowawczych wychowawców powinni wspomagać wszyscy nauczyciele, ponieważ oddziałują też wychowawczo na uczniów i wpływają na ich zachowanie, sposób myślenia, obyczaje i kształtowanie właściwych postaw. Ważne jest, by to oddziaływanie nauczycieli było pozytywne i sprzyjało wszechstronnemu rozwojowi psychofizycznemu uczniów, a odbywało się przez:
- Organizowanie procesu dydaktyczno – wychowawczego w zakresie danego przedmiotu nauczania i przejęcie odpowiedzialności za jego przebieg, poziom i wyniki nauczania.
- Realizowanie programu kształcenia, wychowania i opieki w ramach danego przedmiotu.
- Doskonalenie warsztatu swojej pracy. Udział w różnych formach doskonalenia zawodowego.
- Informowanie rodziców, wychowawcy klasowego o wynikach dydaktyczno – wychowawczych swoich uczniów.
- Właściwe prowadzenie dokumentacji pedagogicznej.
- Uczenie dzieci przestrzegania zasad pracy: systematyczności, punktualności, zdyscyplinowania, skupienia uwagi na wybranych problemach, pracowitości.
- Uczenie zasad współżycia w grupie i poprawnej komunikacji przestrzegania obowiązujących norm, tolerancji, właściwych relacji interpersonalnych.
- Podnoszenie poczucia własnej wartości uczniów i wyrabianie w nich samokrytycyzmu.
- Wpajanie uczniom zasad kultury życia codziennego, istoty koleżeństwa i przyjaźni, szacunku, pomocy, współpracy, empatii.
- Podkreślanie znaczenia: wartości ogólnoludzkich/ norm moralnych/ autorytetów/ tradycji rodzinnych, regionalnych, narodowych/ wartości rodziny dla właściwego funkcjonowania małych i dużych grup społecznych.
- Uczenie troski o własne zdrowie i bezpieczeństwo.
- Uczenie umiejętności podtrzymywania właściwych relacji międzyludzkich, w tym szczególnie z osobami niepełnosprawnymi, chorymi i starszymi.
- Ukazywanie zagrożeń cywilizacyjnych i ochrona przed nimi. Podejmowanie działań ekologicznych w najbliższym otoczeniu.
- Kształtowanie zdrowego stylu życia. Ukazywanie przyczyn i skutków różnych form uzależnień.
- Zwracanie uwagi na bezpieczeństwo dzieci w szkole i poza nią.
- Przestrzeganie prawa ucznia do intymności. Kształtowanie postaw asertywnych.
- Umożliwianie poznania regionu i jego kultury.
- Przypominanie różnorodnych wydarzeń, obchodzenie ważnych rocznic państwowych i narodowych wyzwalających pozytywne i patriotyczne przeżycia.
- Ukazanie łączności „małej historii” z historią Polski i Europy. Kształtowanie postawy patriotycznej.
- Ukazanie uczniom zagrożeń wychowawczych związanych z niewłaściwym korzystaniem ze środków audiowizualnych (Internet, gry komputerowe, telewizja, itp.).
- Podniesienie umiejętności uczniów w zakresie prawidłowego funkcjonowania w środowisku cyfrowym (w szczególności w środowisku „nowych mediów”).
- Włączanie uczniów do udziału w zawodach sportowych, zajęciach turystyczno – rekreacyjnych z przestrzeganiem obowiązujących zasad.
- Wyrabianie doznań estetycznych.
- Umożliwianie uczniom brania udziału w różnego rodzaju przedsięwzięciach, kołach zainteresowań, konkursach mających na celu ich rozwój intelektualny i społeczny.
Szkoła i instytucje wspierają rodziców w procesie wychowania. Opierają się w swoich działaniach na woli rodziców i nie mogą się jej przeciwstawiać. Nauczyciele nie ponoszą jednak wyłącznej i całkowitej odpowiedzialności za efekty wychowawcze.
8. Nauczyciel w swej pracy wychowawczej, wspierając w tym zakresie rodziców, powinien zmierzać do tego, aby uczniowie:
- znajdowali w szkole środowisko wszechstronnego rozwoju osobowego (w wymiarze intelektualnym, psychicznym, społecznym, zdrowotnym, estetycznym, moralnym, duchowym),
- rozwijali w sobie dociekliwość poznawczą ukierunkowaną na poszukiwanie prawdy, dobra i piękna w świecie,
- mieli świadomość życiowej użyteczności zarówno poszczególnych przedmiotów szkolnych, jak i całej edukacji na danym etapie,
- stawali się coraz bardziej samodzielnymi w dążeniu do dobra w jego wymiarze indywidualnym i społecznym, godząc umiejętne dążenie do dobra własnego z dobrem innych, odpowiedzialności za siebie i za innych,
- poszukiwali, odkrywali i dążyli na drodze rzetelnej pracy do osiągnięcia celów życiowych i wartości ważnych dla odnalezienia własnego miejsca w świecie,
- uczyli się szacunku dla dobra wspólnego jako podstawy życia społecznego oraz przygotowali się do życia w rodzinie, społeczności lokalnej i w państwie w duchu przekazu dziedzictwa kulturowego i kształtowania postaw patriotycznych,
- przygotowali się do rozpoznania wartości moralnych, dokonywania wyborów i hierarchizacji wartości oraz mieli możliwość doskonalenia się,
- kształtowali w sobie postawę dialogu, umiejętności słuchania innych i rozumienia ich poglądów, umieli współdziałać i współtworzyć w szkole wspólnotę nauczycieli i uczniów.
9. Istotnym ogniwem w pracy profilaktyczno-wychowawczej szkoły są rodzice, którzy wspomagają podejmowane działania szkoły oraz dla dobra i rozwoju swoich dzieci podejmują następujące zadania:
- Aktywny udział w spotkaniach profilaktycznych celem wypracowania wspólnych działań.
- Profilaktyka domowa – przestrzeganie norm zachowań przez rodziców, przekazywanie ich dzieciom i egzekwowanie.
- Udział w wywiadówkach i dniach otwartych w szkole.
- Usprawiedliwianie w terminie (tydzień) nieobecności w szkole.
- Zainteresowanie się nauką dziecka, bieżąca kontrola pracy domowej i pomoc w jej odrabianiu.
- Ponoszenie odpowiedzialności za zniszczenia dokonane przez ich dzieci. Drobne remonty i naprawy.
- Pomoc w organizacji dyskotek i imprez szkolnych.
10. Proces wszechstronnego rozwoju uczniów w szkole w sferze profilaktycznej oraz wychowawczej wspomagają również pielęgnowane przez placówkę różnego rodzaju święta, uroczystości, tradycje, obyczaje czy szkolne imprezy.
A. Pasowanie uczniów klas pierwszych.
B. Obchodzenie rocznic i świąt państwowych:
- Rocznica wybuchu II wojny światowej
- Dzień Edukacji Narodowej
- Święto Patrona Szkoły
- Święto Odzyskania Niepodległości
- Dzień Papieski. Wspomnienie o św. Janie Pawle II, Papieżu Polaku
- Rocznica Katynia
- Święto Konstytucji 3-go Maja
C. Kultywowanie tradycji i obyczajów:
- Wybory do Samorządu Uczniowskiego
- Andrzejki
- Mikołajki
- Opłatek
- Szkolna Wigilia
- Choinka
- Jasełka
- Pierwszy dzień wiosny
- Dzień Babci i Dziadka
- Dzień Seniora
- Walentynki
- Dzień Kobiet
- Dzień Wiosny
- Zawody Sportowe
- Dzień Matki
- Dzień Dziecka
- Festyn Rodzinny
- Dzień Ziemi
- Dzień Sportu
- Współuczestnictwo we mszy świętej 3 Maja, 11 listopada i w Święto Patrona
- Dzień Garncarstwa
- Pożegnanie uczniów kończących klasę VIII szkoły podstawowej
- Zbiórki surowców wtórnych
- Dyskoteki szkolne
11. DZIAŁANIA ROZWIJAJĄCE ZAMIŁOWANIA I ZAINTERESOWANIA UCZNIÓW
A. Wycieczki
W szkole organizowane są wycieczki jednodniowe, rzadko kilkudniowe. Wynika to z faktu funkcjonowania szkoły w małym środowisku wiejskim, gdzie mieszkańcy żyją skromnie.
B. Imprezy i uroczystości klasowe i szkolne.
Przygotowane przez uczniów przy pomocy nauczycieli i rodziców są okazją do integracji zespołu, wdrażają do prezentowania swojej pomysłowości, dają satysfakcję, uczą odpowiedzialności, pielęgnują tradycję, obrzędowość szkolną, regionalną, chrześcijańską i narodową.
C. Rekolekcje.
D. Konkursy i udział w zawodach sportowych.
E. Uczestnictwo w imprezach kulturalnych.
F. Uczestnictwo w akcjach charytatywnych i różnych formach wolontariatu.
- Kolędnicy Misyjni.
- Adopcja serca.
- Aukcja palm wielkanocnych.
- Odwiedzanie osób samotnych z okazji Świąt Bożego Narodzenia i Wielkanocnych.
- Odwiedzanie osób chorych z okazji Światowego Dnia Chorego.
- Udział w akcjach chleb św. Antoniego i kosz św. Franciszka.
- Zbieranie baterii.
G. Działalność (także pozalekcyjna) w organizacjach:
- Samorząd Uczniowski
- Szkolne Koło ”Caritas”
- Kółko Misyjne
H. Koła przedmiotowe; koła zainteresowań – w zależności od potrzeb edukacyjnych uczniów.
12. Przewidywane efekty podjętych działań profilaktycznych i wychowawczych:
- Wszyscy w szkole przestrzegają kultury słowa.
- Uczniowie są zdyscyplinowani i obowiązkowi.
- Zmniejsza się w widoczny sposób wskaźnik występowania agresji i przemocy.
- Coraz więcej uczniów radzi sobie ze stresem oraz innymi trudnymi sytuacjami.
- Dzięki atmosferze wytworzonej w szkole uczniowie klas pierwszych i nowi szybko adaptują się w nowym środowisku.
- Uczniowie wiedzą, do kogo mają się zwrócić w sytuacji zagrożenia ze strony innych.
- Uczniowie i rodzice nie aprobują agresji i skutecznie przeciwdziałają jej występowaniu w szkole.
- Uczniowie są wyposażeni w wiedzę o szkodliwości palenia papierosów, żaden z nich nie sięga po nikotynę. Potrafią skutecznie odmawiać (asertywność).
- Uczniowie są wyposażeni w wiedzę o szkodliwości picia alkoholu, żaden z nich nie sięga po używkę. Potrafią skutecznie odmawiać (asertywność).
- Wzrosła motywacja uczniów do nauki. Uczniowie chętnie biorą udział w różnych konkursach i zawodach. Stopniowo poprawia się aktywność i samorządność uczniów.
- Coraz więcej uczniów uprawia różne dyscypliny sportowe. Idą za tym sukcesy w lokalnych rozgrywkach i zawodach.
- Coraz mniej czasu uczniowie spędzają przed telewizorem, komputerem wybierając inne formy, które oferuje im szkoła we współpracy z instytucjami lokalnymi.
- Uczniowie wiedzą jak rozsądnie korzystać z oferty programów telewizyjnych.
- Uczniowie chętnie i aktywnie uczestniczą w promocji zdrowego stylu życia.
- Potrafią sami dokonywać dobrych wyborów i podejmować działania w celu ochrony zdrowia własnego i innych.
- W szkole zmniejsza się liczba uczniów głodnych lub niewłaściwie odżywiających się.
- W bibliotece szkolnej znajdują się podręczniki, z których będą mogli korzystać uczniowie z rodzin biednych.
- Uczniowie otrzymują dofinansowanie wycieczek, bezpłatne dożywianie, przybory szkolne, ubrania, buty, podręczniki.
13. Ewaluacja Programu Wychowawczego - ProfilaktycznegoSPOSOBY I ŚRODKI EWALUACJI:
A. Ewaluacja jest prowadzona w ciągu całego cyklu kształcenia.
B. Polega na:
a) OBSERWACJI:
- postępów w zachowaniu i nauce,
- zmian w zachowaniu (pozytywnych lub negatywnych),
- występowania u uczniów pożądanych cech,
- relacji uczniów w kontaktach społecznych,
- zachowań uczniów w czasie zajęć, przerw śródlekcyjnych, uroczystości klasowych i szkolnych, imprez i wycieczek,
- kultury osobistej uczniów,
- sprawności fizycznej uczniów,
- pozycji ucznia w społeczności szkolnej,
- akceptacji w grupie.
b) OCENIE:
- ilości i jakości prac uczniów,
- poziomu wiadomości i umiejętności uczniów, którzy biorą udział w konkursach i projektach oraz stopnia ich zaangażowania i wkładu pracy,
- samopoczucia uczniów w szkole (ankieta, obserwacja, wywiad)
- umiejętności i wiadomości opanowania przez uczniów.
c) ANALIZIE:
- frekwencji i aktywności uczniów na zajęciach lekcyjnych i innych organizowanych przez szkołę (przyczyny nieobecności itp.),
- wyników ewaluacji programu przeprowadzonej wśród uczniów i ich rodziców (np. ankiety, rozmowy),
- współpraca z rodzicami uczniów i środowiskiem lokalnym.